Menu
Zrozumieć stres
- 13 listopada, 2021
Każdy z nas był najpewniej niejednokrotnie w sytuacji stresu, spowodowanej nagłymi emocjami, które mogły być związane ze szkołą, sprawdzianem, ciężki zajęciami, wymagającym nauczycielem, szefem, rachunkami, czy zdrowiem. Bez względu na przyczynę, każdy z nas czuł to wytrącenie z równowagi, czemu często towarzyszy gwałtowny ścisk w żołądku, ogromne spięcie oraz tysiące przerażających konsekwencji i wizji. Kiedy nadmiar złych emocji i stresu utrzymuje się przez dłuższy czas bardzo często wpadamy w pułapkę rozładowywanie tego napięcia poprzez jedzenie, alkohol lub wyłączenie się oglądając sitkomy. Czasami niektórzy obierają również strategię pracowania aż do wyczerpania sił. Samych stresorów z życia się pozbyć nie możemy, zawsze będzie jakiś obowiązek nałożony z góry, jak np. płacenie podatków, nieprzyjemne osoby w pracy czy po prostu uciekające terminy. Natomiast od nas samych już zależy jak odbierzemy ten bodziec i czy sami przepracujemy odpowiednią reakcję na niego. Wiele reakcji w naszym życiu na konkretne sytuacje stresowe jest w nas głęboko zakorzenionych. Natomiast możemy pracować nad ich zmianą. Z tego względu, że posiadamy niesamowitą umiejętność samoleczenia.
- Reakcja stresowa
Reakcja stresowa to nic innego, jak reakcja Twojego organizmu na potencjalne zagrożenie, gdzie wydziela się masa związków chemicznych przepływających przez całe Twoje ciało, które roznoszą informacje o zaistniałej sytuacji do narządów i mięśni przygotowując je do niej. Za tę pierwszą i najszybszą reakcję odpowiada ciało migdałowate, które uruchamia kaskadę zmian fizjologicznych, co dawniej było niezbędna do przetrwania, ponieważ o wiele szybciej ostrzegało Cię o niebezpieczeństwie i podejmowała za Ciebie natychmiastową decyzję o walce bądź ucieczce. Dopiero po czasie sam bodziec zostaje dokładniej przeanalizowany przez korę przedczołową, która stwierdza, czy faktycznie jest się czego bać i jaka reakcja będzie najlepsza.
Reakcja ta jest niezwykle przydatna, w przypadku kiedy grozi nam realne niebezpieczeństwo, np. podczas ataku, wypadku lub zagrożenia ze strony zwierzęcia. Umożliwia nam ona zaoszczędzenie czasu, który przeznaczylibyśmy na przeanalizowanie sytuacji i wykorzystanie go już na odpowiednią reakcję umożliwiającą nam przeżycie.
W czasach, w których żyjemy aktualnie, rzadko już musimy bronić się przez zwierzyną, a nasz stres często dotyczy zupełnie innych sytuacji życia codziennego, związanych ze szkołą, pracą lub życiem rodzinnym. Ponadto doszły do tego również psychiczne czynniki stresujące, jak samotność, odrzucenie, zawody miłosne, niepewność, porażki zawodowe, błędy popełniane w pracy lub też zmartwienia dotyczące rodziny, ich zdrowia, a także sytuacji materialnej.
Upraszczając – reakcja stresowa jest w stanie zmobilizować Cię do natychmiastowego działania, dodać Ci siły i energii, a także wyostrzyć Twoje zmysły i skupienie, dzięki czemu sprawniej i szybciej unikniesz fizycznego zagrożenia lub rozwiążesz nagły problem. Organizm po takiej pojedynczej reakcji stresowej dochodzi do siebie stosunkowo szybko i bez większych zmian. Sytuacja komplikuje się natomiast, w przypadku kiedy tych sytuacji wzmagających w nas stres, jest więcej i nawarstwiają się. Te same hormony, które ułatwiają podejmowanie szybkich decyzji i mobilizują Cię do reakcji, są niezwykle przydatne w chwili nagłego niebezpieczeństwa. Natomiast kiedy oddziałują na Twój organizm zbyt długo, to doprowadzają do sporych skód zarówno na tle fizycznym, wpływając na pracę układu odpornościowego, hormonalnego, na pracę Twojego serca, narządów oraz doprowadzając do zaburzeń masy ciała, jak i psychicznym, np. rozwijając zaburzenia lękowe lub niewłaściwe postępowanie impulsywne.
W naszym życiu stresu wyeliminować się nie da, dlatego musimy nauczać się z nim żyć, panować nad nim i przezwyciężać sytuacje, które pojawią się na naszej drodze.
2. Rodzaje stresu
Możemy wyróżnić dwa rodzaje stresu:
- Stres ostry – pojawia się jako nagły impuls umożliwiający Ci szybkie podjęcie decyzji, jak również mobilizujący Cię do tego, byś dał z siebie wszystko, np. podczas egzaminu, czy publicznego wystąpienia. Często towarzyszyć mu może lęk, ból głowy czy rozstrój żołądka. Jednocześnie można czuć również ekscytację, jak również pewność siebie. Organizm dość szybko dochodzi do równowagi po jego wystąpieniu, bez większych skutków ubocznych.
- Stres przewlekły – jest odpowiedzią na długoterminowe działanie bodźca stresującego, trwającego dłużej niż kilka godzin, czy dni. Ten rodzaj stresu bardzo źle wpływa na pracę całego Twojego organizmu, ponieważ uniemożliwia mu powrót do równowagi. Dochodzi do zaburzonej pracy układów i narządów oraz poważnych skutkach ubocznych, związanych z obniżona odpornością, płodnością, nadciśnieniem, chronicznym zmęczeniem czy tyciem. Przewlekły stres można często zaobserwować wśród osób wykonujących konkretne zawody, np. te związane z medycyną, czy ochroną.
Nasza reakcja na stres jest często automatyczna, zakodowana w głowie i mają na nią wpływ nasze przeżycia i wspomnienia. Pomimo tego, zmiana tej reakcji i przekształcanie stresu w wyzwanie jest jak najbardziej możliwe i do przepracowania.
Współpraca psychodietetyczna:
Jeśli zmagasz się ze stresem i reakcją Twojego organizmu jest zajadanie emocji – i nie potrafisz nad tym zapanować, to zachęcam do współprac indywidualnych na tle psychodietetycznych lub zapisu na konsultacje. Razem omówimy sobie zarówno mechanizmy, które kierują Twoim organizmem, jak również to, jak koić nerwy, rozładowywać napięcie w ciągu dnia, co w konsekwencji umożliwi Ci odzyskanie całkowitej kontroli nad jedzeniem.